1.  การรวมอาณาจักรของรัฐฉินและมาตรการในการปกครอง

• การปกครองส่วนกลาง
  • จักรพรรดิ์รวมอำนาจการปกครองประเทศเข้าสู่ศูนย์กลาง มีตำแหน่งขุนนางหลัก 3 ตำแหน่ง คือ เฉิงเซี่ยง อี้ว์สื่อต้าฟู และไท่เว่ย
• การปกครองส่วนท้องถิ่น
  • แบ่งการปกครองส่วนท้องถิ่นออกเป็น 2 ระดับคือ จวิ้นโส่ว (ขอบเขตการปกครอง) และเซี่ยน (อำเภอในเขต)
• ระบบวัตถุปัจจัย
  • กำหนดให้ใช้ตัวอักษร ระบบเงินตรา หน่วยชั่งตวงวัด ขนาดของรถ และถนนให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน
• การก่อสร้างขนาดใหญ่
  • ก่อสร้างถนนสำหรับรถม้า คลองหลิงฉีว์ และกำแพงเมืองจีน

2.  สถานการณ์การเมืองปลายสมัยราชวงศ์ฉิน และการล่มสลาย

• การปกครองแบบเผด็จการสมัยพระเจ้าฉินสื่อหวง
  • การก่อสร้างพระราชวังเออผังกงและสุสานเพิ่มภาระแก่ราษฎร ยังการเผาทำลายตำราโบราณและเข่นฆ่าปัญญาชน ก็เป็นการควบคุมจำกัดพฤติกรรมและความคิดของประชาราษฎร์
• พระเจ้าฉินเอ้อร์ซื่อสืบราชสมบัติ
  • หลังจากพระเจ้าฉินสื่อหวงสิ้นพระชนม์ พระเจ้าฉินเอ้อร์ซื่อขึ้นครองราชย์ต่อ อำนาจการบริหารราชสำนักตกอยู่ในมือขันที่เจ้าเกาทำให้ประเทศตกต่ำสู่วิกฤติ
• กบฎเฉินเซิ่งและอู๋ก่วง
  • หลังจากเฉินเซิ่งและอู๋ก่วงชูธงก่อการกบฎ ชาวนาในแต่ละท้องที่และกลุ่มอำนาจเก่าของ 6 รัฐ ต่างพากันทยอยออกมาขานรับสนับสนุนการกบฎด้วย
• เซี่ยงอี๋ว์และหลิวปังระดมพล
  • เซี่ยงอี๋ว์บุกโจมตีกองกำลังสำคัญของทหารฉินจนแตกพ่ายยับเยินกิตติศัพท์เลื่องลือไปทั่ว หลิวปังฉกฉวยโอกาสยามที่ดินแดนด้านตะวันตกปลอดทหาร บุกเข้าประชิดเมืองเสียนหยัง
• ราชวงศ์ฉินล่มสลาย
  • เจ้าเกาปลงพระชนม์พระเจ้าฉินเอ้อร์ซื่อ แต่งตั้งจื่ออิงขึ้นเป็นกษัตริย์ขณะที่กองทัพของหลิวปังประชิดเมืองเสียนหยัง พระเจ้าจื่ออิงวางแผนประหารเจ้าเกาแล้วยอมจำนน ราชวงศ์ฉินจึงล่มสลาย
• การแย่งชิงความเป็นใหญ่ระหว่างรัฐฉู่กับรัฐฮั่น
• เซี่ยงอี่ว์ตั้งตนเป็นเจ้าแห่งรัฐฉู่ ปูนตำแหน่งหลิวปังเป็นเจ้ารัฐฮั่น ทั้งคู่เปิดฉากศึกสงครามแย่งชิงความเป็นใหญ่นานถึง 5 ปี สุดท้ายเซี่ยงอี่ว์พ่ายแพ้ จนต้องหนีไปยังแม่น้ำอูเจียงและเชือดคอตาย

ที่มา : หนังสือประวัติศาสตร์จีน นานมีบุ๊ค 
สรุปสาระสำคัญ บทที่ 3 มหาอาณาจักรฉิน : การก่อตัวและการล่มสลาย
หน้าที่ : 70 - 71